Schalieolie en -gas hebben de Verenigde Staten bevrijd van hun afhankelijkheid van het Midden-Oosten. Maar ze zadelen de wereld op met nieuwe milieuproblemen. De effecten van de massale exploratie laten zich ook voelen in andere sectoren: een excessieve productie aan plastic, die onze rivieren, zeeën en oceanen massaal vervuilt. Die economische waanzin moet stoppen.
De massale productie van de schalieolie werd in het vorige decennium voorgesteld als een van de belangrijkste ‘disrupties’. Met ondergrondse ontploffingen, precisieboringen, injectie van chemicaliën en massale hoeveelheden water wordt olie ontgonnen in de poreuze lagen van de diepe ondergrond. De techniek heeft een ongezien effect op de olieproductie in de VS: tegenwoordig worden dagelijks 9,5 miljoen vaten schalieolie opgepompt, goed voor meer dan driekwart van de Amerikaanse olieproductie, die intussen boven 12 miljoen vaten per dag.
De schalieproductie is een van de vervuilendste industrieën ter wereld. Je pompt proper water in de diepe onderlagen, en haalt vervuild water boven. Bij het productieproces komt veel methaangas vrij, ook wel ‘CO2 on steroids’ genoemd. Het is een van de krachtigste broeikasgassen, 25 keer sterker dan CO2 en goed voor 20 procent van de globale broeikasemissies.
De schalieproductie is tevens enorm korte termijn: een bron is in een jaar uitgeput, waarna het schaliecircus met zijn zware materiaal en chemicaliën verhuist en een woestenij achterlaat. Onderzoek van de Amerikaanse overheid bevestigt voorts dat de productie enorme seismische risico’s inhoudt, wat niemand zou mogen verbazen.
NURDLES
Daar stopt het milieudrama niet. De Britse zakenkrant Financial Times beschreef dinsdag uitvoerig hoe de schalieolie een boom in de productie van plastic veroorzaakt, die uiteindelijk eindigt in een afvalberg. Volgens de olieproducenten zal olie in de toekomst steeds minder als brandstof dienen, onder meer door de opkomst van de elektrische auto. In de plaats zal meer olie naar de petrochemie vloeien, onder meer voor de productie van verven, lijmen, detergenten, kunstmeststoffen en plastic.
De komst van schalieolie en -gas heeft de prijzen van plastic sterk doen dalen. Maar de toegenomen productie eindigt dus ook met meer afval. Het voorbije weekend werd onze Belgische kust ontsierd door miljoenen plastic bolletjes. Die zogenaamde nurdles zij helaas moeilijk te verwijderen. Als ze niet op stranden eindigen, dan wel in de buik va vissen, dolfijnen, of walvissen. Die worden tegenwoordig soms met tientallen kilo’s plastic in de maag teruggevonden. De ‘plastic soup’ is niet alleen een probleem in verafgelegen oceanen of in de Middellandse Zee. Ze begint al ergens aan de Schelde.
Net als je denkt dat de mens het heeft begrepen en zijn impact op het milieu en het klimaat wil inperken, duikt een overtreffende trap van menselijke vervuiling op. De internationale gemeenschap zou de schalieproductie moeten verbieden, zoals ze in 1987 in het Montrealakkoord cfk’s verbood.
* Geert Noels, econoom en medeoprichter van Econopolis
15-02-2020 De wereld moet af van schalie, en snel: "De wereld moet af van schalie, en snel". Datum: 15-02-2020
18-01-2020 Laat de steriele wensen achterwege: "Laat de steriele wensen achterwege". Datum: 18-01-2020
21-12-2019 Einde van het uitsteldecennium: "Einde van het uitsteldecennium". Datum: 21-12-2019
23-11-2019 Honderd berekende klimaatideeën voor België, graag!: "Honderd berekende klimaatideeën voor België, graag!". Datum: 23-11-2019
26-10-2019 Klimaatfrustratie leidt tot extremisme: "Klimaatfrustratie leidt tot extremisme". Datum: 26-10-2019
14-10-2019 Big data zijn grotendeels 'a big bubble': "Big data zijn grotendeels 'a big bubble'". Datum: 14-10-2019
28-09-2019 De leugens van Draghi: "De leugens van Draghi". Datum: 28-09-2019
31-08-2019 Groei, forest, groei!: "Groei, forest, groei!". Datum: 31-08-2019
03-08-2019 Zwitserland, maar dan met een koning: "Zwitserland, maar dan met een koning". Datum: 03-08-2019
15-06-2019 Ga voor een afspiegelingsregering: "Ga voor een afspiegelingsregering". Datum: 15-06-2019
16-02-2019 Uw vliegtrip is groener dan uw koelkast: "Uw vliegtrip is groener dan uw koelkast". Datum: 16-02-2019
06-07-2018 Structurele beleidskeuzes die tot de de Belgische (im)mobiliteit leiden: "Structurele beleidskeuzes die tot de de Belgische (im)mobiliteit leiden". Datum: 06-07-2018